पांडवकालीन विहिरीमुळे भागते गावाची तहान

 

   कुंजीरवाडीची (Kunjirwadi-Pune)ही असामान्य विहीर आहे. पौराणिक मान्यतेनुसार पांडवांनी तहान शमवण्यासाठी खोदलेल्या पाच विहिरींपैकी ही एक आहे. पुणे जिल्ह्यातील लोणीकाळभोरपासून काही किलोमीटर अंतरावर असलेल्या कुंजीरवाडी गावात असलेली ही विहीर आता इतिहासाचे प्रतीक म्हणून उभी असून गावाची तहानही भागवत आहे. कोणतीही शासकीय मदत, योजना किंवा अनुदान न घेता ग्रामस्थ विहिरीची दुरुस्ती करत आहेत. येथील ज्येष्ठांच्या म्हणण्यानुसार पांडव वनवासात या भागातून गेले तेव्हा त्यांना येथे तहान लागली होती. त्यावेळी येथे पाण्याची सोय नसल्याने पांडवांनी आपल्या शक्तीने पाच विहिरी तयार केल्या होत्या. काही वर्षांपूर्वी उन्हाळ्यात गावातील पाण्याची समस्या वाढू लागली तेव्हा स्थानिक रहिवाशांना या विहिरीची आठवण झाली. पाणीटंचाईने त्रस्त असलेल्या ग्रामस्थांनी सरकारी मदतीसाठी ढुंकूनही पाहिले नाही. दुर्लक्षामुळे जीर्ण अवस्थेत असलेली विहीर त्यांनी निवडली. वापर न केल्यामुळे ते मातीने भरले होते आणि त्यावर शेवाळे साचले होते. गावकऱ्यांनी स्वतःच्या मेहनतीने आणि पैशाने विहिरीचे नूतनीकरण करण्याचा निर्णय घेतला. कुंजीरवाडीची लोकसंख्या १४-१५ हजार असून या विहिरीचे पुनरुज्जीवन झाल्याने एक ते दीड हजार लोकांना पाणीपुरवठा झाला आहे. भविष्यात पांडवांनी बांधलेल्या इतर विहिरींचेही नूतनीकरण करून त्यांना वाचवायचे आहे, असे लोकांनी सांगितले. एका ग्रामस्थाने सांगितले, या विहिरी केवळ पाण्याचा स्त्रोत नसून त्या ऐतिहासिक वारसा आहेत, ज्याचे जतन करणे आपले कर्तव्य आहे.