माहीत असावं असं काही

· पश्चिम बंगाल:होळीला 'डोल पौर्णिमा', 'डोल जत्रा' किंवा 'बसंत उत्सव' म्हणतात.

· आसाम:येथे होळीला 'फाकुवा' किंवा 'डोल' म्हणतात.

· ओडिशा:येथे होळीला 'डोलायात्रा' म्हणतात आणि भगवान जगन्नाथ, बलभद्र आणि सुभद्रा यांच्यासोबत डोला साजरी करतात.

· महाराष्ट्र:येथे होळीला 'रंगपंचमी' म्हणतात आणि लोक विविध रंगांनी खेळतात.

· उत्तर प्रदेश:गोरखपूरमध्ये होळीला विशेष पूजेने सुरुवात होते.

· गुजरात:गुजरातमध्ये होळी दोन दिवस साजरी केली जाते.

· कोकण:कोकणात शिमगो म्हणतात.

श्रीकृष्णाच्या ब्रजमध्ये खेळल्या जाणाऱ्या प्रत्येक होळी उत्सवातील परंपरा अद्वितीय आहेत. त्या कृष्णाच्या त्याच्या प्रिय गोपींसोबतच्या कहाण्या सांगतात.

लाडू मार होळी हा श्रीकृष्णाच्या खेळकर लीलाचा उत्सव आहे. स्थानिक लोकांनुसार, भगवान श्रीकृष्ण त्यांच्या प्रिय राधाराणी आणि गोपींसोबत होळी खेळण्यासाठी बरसाना येथे आले तेव्हा ही परंपरा सुरू झाली.

तथापि , रंगांऐवजी, गोपी आणि राधारानी यांनी कृष्ण राजवाड्याच्या प्रवेशद्वाराजवळ येताच त्यांच्यावर लाडू आणि मिठाई फेकून आश्चर्यचकित करण्याचा निर्णय घेतला. कृष्णाने आनंदाने आणि खेळकरपणे या गोड हल्ल्याचा स्वीकार केला. यातून लाडू मार होळी परंपरेची सुरुवात झाली.

सध्याच्या काळातील लाडू मार होळी

शतकानुशतके, बरसानामध्ये ही परंपरा मोठ्या उत्साहाने चालू आहे.

दोन्ही ठिकाणचे लोक मंदिराभोवती जमतात आणि खेळतात आणि सर्व भाविकांवर लाडू प्रसादाचा वर्षाव करतात.

लाडू प्रसाद हा श्रीमती राधारानींचा आशीर्वाद मानला जातो. संध्याकाळी हे कार्यक्रम बरेच तास चालतात. गोपी आणि कृष्ण यांच्यातील हा गोंधळ भजन, नृत्य आणि नाट्याच्या स्वरूपात पुन्हा तयार केला जातो.

अशाप्रकारे, लाडू मार होळी हा श्रीकृष्ण आणि राधारानी यांच्या दिव्य लीलाचा उत्सव आहे. संपूर्ण वातावरण दिव्य जोडप्याप्रती आनंद, प्रेम आणि भक्तीने भरून जाते.

बरसाना आणि नांदगाव येथील लाठमार होळीमागील कथा

पौराणिक कथेनुसार, जेव्हा भगवान श्रीकृष्ण आणि त्यांचे गोपाळ राधाराणी आणि तिच्या सहकाऱ्यांवर रंग फेकण्यासाठी बरसाणा येथे आले होते, तेव्हा राधाराणी आणि गोपींनी त्यांना काठ्यांनी हाकलून लावले. कृष्ण बनावट भीतीने पळून गेला, अशा प्रकारे लठमार होळीची परंपरा सुरू झाली.

सध्याचा काळ - लाठमार होळी

शतकानुशतके, बरसाना आणि नांदगावमध्ये लठमार होळीची ही परंपरा मोठ्या उत्साहात सुरू आहे. होळीच्या काही दिवस आधी, महिला कडुलिंबाच्या किंवा अरारच्या झाडांच्या लाकडापासून खास काठ्या बनवतात. पुरुष स्वतःचे रक्षण करण्यासाठी ढाल देखील तयार करतात.

होळी आली की, नांदगावचे पुरुष कृष्णाच्या पक्षाचे प्रतिनिधित्व करण्यासाठी बरसाना येथे येतात. गोपींच्या वेशात राधारानीच्या पक्षाचे प्रतिनिधित्व करणाऱ्या महिला या पुरुषांना खेळकरपणे मारहाण करतात. पुरुष राधाच्या मंदिराजवळ जाण्याचा प्रयत्न करतात तर महिला त्यांच्यावर काठ्या फेकतात.

दुसऱ्या दिवशी नंदभवन ताब्यात घेण्याच्या प्रयत्नात बरसाना येथील पुरुष नांदगावला भेट देतात तेव्हाही असेच घडते.

कार्यक्रमादरम्यान सर्वत्र गाणी, नृत्य आणि रंगांचे ढग फिरत असतात. काही पुरुष मंदिरात पोहोचून विजयाचा दावा करतात.

या अनोख्या उत्सवात, प्रत्येकजण राधा आणि कृष्णाच्या शाश्वत लीलाचा भाग बनतो. संपूर्ण वातावरण भक्ती आणि कृष्णभावनेने भरून जाते.

अशा या अनोख्या होळींचा उत्सव बघणाऱ्यांसाठीदेखील अनोखाच होतो.